ΣΕΛΛΙΑ
Τα
Σελλιά βρίσκονται σε υψόμετρο 328 μέτρων νότια του Κεφαλά, κοντά στο ανατολικό άκρο των υψωμάτων του Βάμου και νότια του δάσους του Ρουπακιά (ή Αρπακιά). Η ονομασία του χωριού πιθανότατα οφείλεται στο ότι βρίσκεται κοντά σε ορεινή διάβαση, που στην κρητική διάλεκτο λέγεται «σελί». Το χωριό δεν μνημονεύεται στις απογραφές της Βενετοκρατίας, οπότε εκτιμάται ότι ιδρύθηκε κατά την Τουρκοκρατία. Η πρώτη φορά που αναφέρεται είναι στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 ως Selià, σύμφωνα με την οποία ο Δράπανος, ο Κεφαλάς, το Ξηροστέρνι, η Σούρη, τα Σελλιά και η Λικοτιναρά κατοικούνταν από 300 χριστιανικές και 25 μουσουλμανικές οικογένειες.
Παρότι τα σπίτια του οικισμού είναι διεσπαρμένα, πολλά από αυτά αποτελούν εξαιρετικά δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής, ενώ κάποια έχουν επισκευαστεί και διατηρούνται σε καλή κατάσταση.
Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στο Άγιο Πνεύμα και χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ νοτιότερα ο δρόμος οδηγεί στο ύψωμα Γαναδέ, το οποίο έχει πανοραμική θέα προς την κοιλάδα του Βρυσιανού και του Αλμυρού στα νότια και προς τη Δραπανοκεφάλα στα βόρεια. Σε ένα δεύτερο ύψωμα στα ανατολικά του υπάρχει μια μικρή εκκλησία αφιερωμένη στους Αγίους Ραφαήλ, Νικόλαο και Ειρήνη, απ’ όπου έχει κανείς θέα όχι μόνο προς τα βόρεια, αλλά και προς τα Γκρεμνά της Λικοτιναράς και τον Κόλπο του Αλμυρού στα ανατολικά.
Από τα Σελλιά κατάγεται ο διάσημος λυράρης Γεώργιος Καντέρης ή Καντεράκης (1877-1963), επίσης γνωστός ως Καντερογιώργης και Καραμπουρνιώτης. Συμμετείχε στις επαναστάσεις των ετών 1895-1897, κατά τις οποίες τραυματίστηκε, ενώ λέγεται ότι στα διαλείμματα των μαχών έπαιζε λύρα, εμψυχώνοντας τους συμπολεμιστές του. Κατά την αυτονομία ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη λύρα και μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1908, απ’ όπου επέστρεψε για ένα χρόνο το 1910 και οριστικά το 1933. Ένα άλλο διάσημο τέκνο του χωριού είναι ο Νικόλας Παπαδάκης ή Δασκαλονικόλας (1870-1944), ο οποίος πολέμησε κατά των Οθωμανών στην Κρήτη και στην Ήπειρο.
Διοικητικά, τα Σελλιά αναφέρονται ως μέρος του Δήμου Βάμου το 1881 και το 1900, έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου το 1920 και μέρος της κοινότητας Κεφαλά το 1925. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, η Σούρη, τα Σελλιά και η Λικοτιναρά αποσχίστηκαν από τον Κεφαλά και συνέστησαν αυτοτελή κοινότητα, η οποία έγινε Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Βάμου το 1997 και Τοπική Κοινότητα του Δήμου Αποκορώνου το 2010.
Επιμέλεια & σύνταξη κειμένων: Γιώργος Λιμαντζάκης